Środki gaśnicze

        Najbardziej znanymi metodami walki z pożarem jest użycie środków gaśniczych. Do powszechnie stosowanych środków gaśniczych zaliczamy: wodę, pianę, piasek, gazy i proszki:

woda

woda absorbuje z palącego się ciała duże ilości ciepła tym samym uniemożliwiając dalsze palenie się. W zetknięciu z pożarem z wody wytwarza się para wodna, która wypiera tlen z ogniska pożaru, hamując cały proces palenia się. W przypadku pożaru palnych cieczy mieszających się z wodą (np. etanolu) działa ona poprzez rozcieńczanie palnej cieczy, która w końcu gaśnie, gdy jej stężenie w roztworze znacznie spadnie.

Woda jest:
- tania
- zazwyczaj łatwo dostępna
- może być podana w postaci zwartej, rozproszonej jak i mgły wodnej

Woda nie może być użyta do gaszenia:
- ciał reagujących chemicznie z wodą (np. karbid) - co powoduje zwiększenie pożaru
- ciał żarzących o bardzo wysokiej temperaturze żaru (groźba rozkładu wody na wodór i tlen)
- płynów łatwopalnych lżejszych od wody (powoduje rozbryzg palącej się cieczy)
- urządzeń elektrycznych pod napięciem (przewodzi prąd i może spowodować porażenie)

piana gaśnicza

jej działanie gaśnicze polega na odizolowaniu dostępu tlenu do powierzchni palącego się materiału, oraz ma działanie chłodzące (obniża temperaturę).

Piana gaśnicza jest:
- dość tania
- zazwyczaj łatwa do wytworzenia
- może być podana w postaci piany lekkiej, średniej lub ciężkiej, co zwiększa zakres jej stosowania. Typ piany zależny jest o tzw. liczby spienienia, dla piany ciężkiej wynosi ono do 20, dla piany średniej 21-200, dla lekkiej ponad 200. Urządzenie wytwarzające pianę lekką - Agregat Piany Lekkiej (APL), urządzenie wytwarzające pianę średnią - Wytwornica pianowa (WP), urządzenie wytwarzające pianę ciężką - Prądownica pianowa (PP)

Nie może być użyta do gaszenia:
- ciał reagujących chemicznie z wodą (np. karbid) - co powoduje zwiększenie pożaru
- ciał żarzących o bardzo wysokiej temperaturze żaru (groźba rozkładu wody na wodór i tlen)
- urządzeń elektrycznych pod napięciem (przewodzi prąd i może spowodować porażenie)

Ograniczenia te wynikają z zawartości wody w składzie piany.
W przypadku pożaru cieczy rozpuszczalnych w wodzie (np. etanolu) stosowanie piany wymaga użycia specjalnych środków pianotwórczych zapobiegających niszczeniu piany przez ciecz. Piany utworzone z użyciem tych środków doskonale nadają się do gaszenia pożarów innych cieczy (np. benzyny), ale są w tym celu rzadko stosowane z uwagi na bardzo wysoką cenę takich środków (w porównaniu z typowymi środkami).

proszki gaśnicze

są to drobno zmielone (niepalne) związki węglanowe lub fosforanowe, mają za zadanie odizolować płonące ciała od dostępu tlenu. Dodatkowo mogą wydzielać dwutlenek węgla mający właściwości tłumiące ogień.

Proszki gaśnicze są:
- szczególnie korzystne przy gaszeniu archiwów, zabytków (nie niszczą, nie zamaczają eksponatów)
- nie są drogie
- są łatwe do użycia w gaśnicy

Nie mogą być użyte do gaszenia:
- precyzyjnych urządzeń mechanicznych w ruchu (mogą powodować ich mechaniczne zatarcie)

dwutlenek węgla i inne gazy gaśnicze

są bardzo skutecznym środkiem gaśniczym, ich rola polega na odizolowaniu palącego się materiału od powietrza oraz obniżeniu temperatury.

Dwutlenek węgla jest uniwersalnym i skutecznym środkiem gaśniczym:
- nie przewodzi prądu
- nie reaguje z palącymi się materiałami
- skutecznie izoluje od powietrza (większy ciężar właściwy niż powietrze)
- nie niszczy urządzeń mechanicznych w ruchu

Wadą jest duży ciężar gaśnicy, oraz (w przypadku dwutlenku węgla jego dość niska temperatura krytyczna i przez to wrażliwość na podwyższoną temperaturę otoczenia gaśnicy).

piasek

piasek należy do łatwo dostępnych środków gaśniczych. Jego działanie polega na odcinaniu dostępu tlenu do palącego się materiału, użycie piasku zapobiega rozbryzgom. Jest higroskopijny a przez to ma zmienne właściwości, może przewodzić prąd, zimą od zawartej wilgoci może ulec zbryleniu.

Piasek jest:
- tani

Nie może być użyty do gaszenia:
- płynów łatwopalnych lżejszych od wody (tonie w palącej się cieczy)
- precyzyjnych urządzeń mechanicznych (powoduje ich mechaniczne uszkodzenie)
- urządzeń elektrycznych pod napięciem